Henryk Pawłowski (1925-1949) ps. „Henryk Orłowski”, „Długi”, żołnierz Armii Krajowej, kurier Rządu RP na uchodźstwie.

Przed wybuchem II wojny światowej ukończył szkołę powszechną. Do 1943 r. w strukturach AK. Służył w 26 pp AK, gdzie pełnił funkcję dowódcy drużyny w stopniu plutonowego podchorążego. W lipcu 1944 r. wraz z całym oddziałem przymusowo wcielony do Armii Czerwonej, następnie skierowany do szkoły lotniczej w Kraśniku. W listopadzie tr. karnie zesłany do kopalni węgla w ZSRR za szerzenie antysowieckiej propagandy w szeregach wojska. Po powrocie do kraju w pierwszej połowie 1946 r. przekroczył granice polsko-niemiecką w okolicach Szczecina i dotarł do angielskiej strefy okupacyjnej. Tam, w Maczkowie nawiązał kontakt z Jerzym Rübenbauerem członkiem Delegatury MSW rządu polskiego na emigracji. Od lutego 1946 do maja 1947 r. jako jego łącznik pełnił funkcję kuriera Rządu RP na uchodźstwie. Wielokrotnie przekraczał granice polsko-niemiecką w celu przekazania meldunków. Przebywał na terenie m.in. Szczecina, Krakowa, Jeleniej Góry. Dwukrotnie aresztowany przez WUBP w Szczecinie. W styczniu 1948 r. zwolniony z braku dowodów, 25 lutego tr. zatrzymany ponownie i przekazy do MBP w Warszawie. 18 października tr. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie uznał go winnym działalności szpiegowskiej na rzecz rządu RP na emigracji i skazał na karę śmierci.

Decyzją z 7 stycznia 1949 r. Najwyższy Sąd Wojkowy utrzymał wyrok w mocy, a Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 3 lutego 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.

Szczątki Henryka Pawłowskiego odnaleziono latem 2012 r. na kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.

Opracowała Milena Bykowska we współpracy z dr. Tomaszem Łabuszewskim i dr. hab. Krzysztofem Szwagrzykiem